شاید در سال1345 که طراحی یک بنا بهعنوان نمادی برای شناسایی ایران در میان معماران ایرانی به مسابقه گذاشته شد تا نتیجه آن ساختمان فعلی برج میدان آزادی باشد کسی فکر نمیکرد چهار دهه بعد در همین شهر برج دیگری ساخته شود که با سازه بتونی و ارتفاع 435متریاش در ردیف بلندترین برجهای مخابراتی جهان قرار بگیرد. برج میلاد از سال73 که طرح اولیه آن در شهرداری تهران ارائه شد تا 17مهر سال87 که همزمان با روز عید فطر بود و بهرهبرداری از فاز اول آن آغاز شد، روزگاری طولانی را پشتسر گذاشت. در این گزارش نگاهی داریم به برخی از اتفاقاتی که در طول سه سال پایانی ساخت این برج روی داده است؛ سالهایی که به تأیید آمار بیشترین عملیات عمرانی ساخت برج صورت گرفته است.حالا این برج تبدیل به یکی از مهمترین مراکز فرهنگی،هنری و اجتماعی پایتخت شده است.
ارتفاع جهانی میلاد
ساعت 12ظهر و همزمان با اذان ظهر روز یازدهم آذرماه سال85 بود که فرمان بالا بردن دکل آنتن برج میلاد از سوی شهردار تهران صادر شد و این برج به ارتفاع 435متری رسید. عملیات ساخت این دکل با 120متر ارتفاع و 490تن وزن از اسفند سال84 آغاز و در ساعت 12و 14دقیقه یازدهم آذرماه 85 به پایان رسید. نکته اینجاست که از ساعت16 فردای آنروز برج میلاد بهعنوان چهارمین برج بلند دنیا و دومین برج بلند آسیا و تنها برج بلند در خاورمیانه در آن سال معرفی شد. نصب نمای شیشهای برج میلاد نیز بهدلیل برخی تحریمها و همکاری نکردن شرکت خارجی تأمینکننده شیشههای مورد نیاز از آبانماه سال86 آغاز شدو چندماه بعد به پایان رسید. نمای شیشه این سازه در مقابل حوادث طبیعی مانند بادهای شدید و زلزله مقاوم است. ابعاد هر جام از شیشههای بدنه برج میلاد 420 در 240 سانتی متر و وزن آن معادل 980کیلوگرم است؛ ضمن اینکه قطر هر کدام از این شیشهها 30میلیمتر است.
قبل و بعد از نیمه84
آخرین روز شهریورماه سال86 بود که مدیرعامل وقت شرکت یادمانسازه در گفتوگو با خبرگزاری مهر، عوامل تأخیر در ساخت برج میلاد را به دو مقطع زمانی قبل و بعد از نیمه دوم سال84 تقسیم کرد. وی گفت: تا پیش از نیمه دوم سال84 نگرش مدیران مختلف، عامل اصلی در روند پیشرفت کار بوده است. پس از نیمه دوم سال84 و مصادف با دوران مدیریتی دکتر قالیباف نیز براساس روزشمار نصب شده، عزم جدی مدیریت شهری بر انجام این پروژه بوده و اجرای پروژه را براساس یک برنامهریزی فشرده دنبال کردهایم که باید گفت در این مسیر تنها 16درصد از برنامه عقب هستیم. وی در ادامه گفت: از این 16درصد، 13درصد مربوط به فسخ قراردادهایی است که با طرفهای خارجی صورت گرفته و آن هم بهدلیل همکاری نکردن برخی از کشورهای اروپای غربی به واسطه داخل کردن بحثهای سیاسی فضای بینالمللی در موضوعات اقتصادی بود.
میلاد یک برج
محل کنونی برج میلاد در تپههای کوی نصر پس از بررسیهای لازم از میان 17نقطه شهر انتخاب شد. بعد از انتخاب محل نیز عملیات اجرایی ساخت برج از سال76 آغاز شد. البته گفته میشد که برج میلاد در مدت سه سال ساخته خواهد شد اما در نهایت شهروندان تهرانی پس از 11سال و در مهرماه سال87 توانستند شاهد بهرهبرداری از برج میلاد باشند. نکته دیگر اینکه طبق آمار موجود 64درصد از عملیات عمرانی ساخت برج میلاد در مدت سه سال(بین سالهای84تا 87 و دوره مدیریت محمدباقر قالیباف) انجام شده است. از نکات جالب درباره ساخت این برج هم اینکه شش شهردار از غلامحسین کرباسچی تا محمدباقر قالیباف شاهد ساخت برج میلاد بودهاند.
کارشکنی شرکتهای خارجی
اواسط سال86 بود که زمزمه زمان پایان عملیات ساخت برج میلاد در شهر پیچید. بعد از این موضوع، شهردار تهران در اطلاعیهای با شهروندان تهرانی سخن گفت. محمدباقر قالیباف بهعنوان یکی از معدود مسئولان کشور که بهخاطر محقق نشدن وعدهای از مردم پوزش خواستهاند،بابت تأخیر در اجرای پروژه برج میلاد از مردم عذرخواهی کرد. وی در اطلاعیه شهرداری تهران گفت:« قبل از بیان دلایل وقوع این تأخیر لازم میدانم صادقانه و متواضعانه از پیشگاه مردم شریف و نجیب تهران طلب پوزش و عفو داشته باشم. مبتنی بر تابلوی روزشمار، وعدهای داده شده و تحقق پیدا نکرده است که دلایل مطروحه از طرف مجری طرح درخصوص تأخیر اتمام پروژه، اختلالهایی بوده که برخی از شرکتهای طرف قرارداد خارجی با دلایلی غیرموجه و غیراقتصادی بهوجود آوردهاند. اینگونه پیشامدها، در تعیین زمان انجام پروژه قابل پیشبینی و محاسبه نیست. هرچند از طرف مجریان طرح قابل درک و توجیه است ولی امید است مردم عزیزمان اینگونه مسائل را برما ببخشایند».
برجی که نمیافتد
اوایل سال86 بود که شایعهای در شهر پیچید. منبع انتشار این شایعه نیز یکی از رسانهها بود که بهعنوان دروغ روز 13 اعلام کرده بود برج میلاد در حال سقوط است. این خبر که انعکاس گستردهای داشت موجب شده بود تا بازار شایعه داغ شده و در هر گوشه و کناری سقوط برج میلاد نقل محافل باشد. بعد از انتشار این اخبار سیدرضا میرصادقی، مجری وقت پروژه برج میلاد گفت: شوخیهای برخی محافل و نهادینه شدن آن در اذهان عمومی، جامعه مهندسی پروژه ملی برج میلاد را تحتالشعاع قرار داده است. وی در ادامه افزود: اجرای سازه برج میلاد مطابق با تمام آییننامههای رسمی زلزله در کشور است و یک مکان امن در زمان وقوع حوادث طبیعی و غیرمترقبه بهشمار میآید.
سرمای منفی 37 در ارتفاع 435
بنای برج میلاد با 435متر ارتفاع پس از برجهای کانادا، مسکو و شانگهای در چین چهارمین برج بلند مرتبه جهان بود اما الان این رتبه به ششم تنزل یافته است. آمار موجود درباره سازه این بنا و تجهیزات بهکار رفته در آن نیز بسیار قابل توجه است. سازه راس برج 12طبقه دارد که کاربریهای مختلفی چون آتشنشانی و ایمنی، رستوران، سالن تجهیزات مخابراتی و تلویزیونی، گنبد آسمان و سکوی دید باز و... را در بر میگیرد. از نکات مهمی که شرایط کار سخت در احداث این برج را نشان میدهد مربوط به دمای منفی 37درجهای است که بهمنماه سال86 در بالای برج میلاد ثبت شد. همچنین قرار است در فاز دوم این پروژه عظیم، مراکز دیگری چون هتل، مرکز تجاری و... در کنار این برج ساخته شوند.
فیلم فجر هم به سالن میلاد رسید
روز یازدهم بهمنماه سال 87 را باید یکی از بزرگترین روزها در تاریخ برج میلاد دانست چراکه مراسم افتتاحیه بیستوهفتمین جشنواره فیلم فجر در سالن همایشهای این برج برگزار شد. این مراسم سرآغازی بود برای اینکه در سالهای بعد نیز سالن همایشهای برج میلاد بهعنوان یکی از فاخرترین سالنهای پایتخت در خدمت هنرمندان و اصحاب رسانهای باشد که برای تماشای فیلمهای جشنواره فجر به این مجموعه میآمدند. ظرفیت نهایی سالن اصلی 2098صندلی است که 1414عدد از این صندلیها در همکف و باقی آن در بالکن سالن قرار دارد. همچنین شکل نهایی سالن مکعب مربع با ابعاد قاعده 80در 80 و نمای آن نیز از بتن پیش ساخته و شیشه سبزرنگ تشکیل شده است. علاوه بر سالن اصلی، مجموعه دارای شش سالن 60 نفره و دو سالن80 نفره و همچنین چهارسالن میتینگ، سه طبقه پارکینگ با ظرفیت 206محل پارک، آشپزخانه با قابلیت سرو پنج هزار غذا در ساعت، اتاقهایی برای رختکن، گریم و تمرین ساز و همچنین یک استودیو و اتاق نودال است که قابلیت پخش برنامه زنده را دارند.
میلاد پاتوق فرهنگی پایتخت
برج میلاد تهران روز 17مهر سال87 و همزمان با عید سعید فطر به بهرهبرداری رسید؛ برجی که تلاش و هزینه زیادی برای ساخت آن صورت گرفت. این برج در سالهای اخیر توانسته است تبدیل به یکی از جاذبههای مهم گردشگری پایتخت شده و نیز یکی از مهمترین مراکز برای برگزاری مراسم مختلف فرهنگی، هنری، اجتماعی و علمی باشد. چه آنکه بلافاصله بعد از بهرهبرداری از این برج، سالن همایشهای برج میلاد در تاریخ 23و 24 آبانماه میزبان مسابقات بینالمللی قرآن بود. بعد از این مراسم نیز سالن همایشهای برج میلاد در روزهای 29و 30 آبان میزبان کنفرانس شهرداران کلانشهرهای آسیا شد. طی سالهای اخیر نیز این مجموعه شاهد برگزاری برنامههای مختلفی بوده است. در کنار این موارد مجموعه برج میلاد تبدیل به یکی از جاذبههای جدید گردشگری پایتخت شده است. به گفته هوشیار پارسیان، مدیرعامل برج میلاد، این مجموعه در روزهای عادی بین 1500تا دو هزار نفر بازدیدکننده دارد. این در حالی است که تعداد بازدیدکنندگان از این مجموعه در حال حاضر از 800هزار نفر نیز گذشته است.